فرآیند تولید کنسانتره انبه: سفری از باغ تا کارخانه (خلاصه)

تولید کنسانتره انبه، فرآیندی است که طی آن بخش اعظم آب میوه خالص انبه حذف شده تا محصولی با ماندگاری بالاتر، حجم کمتر و غلظت طعم و مواد مغذی بیشتر به دست آید. این سفر شامل مراحل کلیدی زیر است:

  1. انتخاب و دریافت میوه (باغ تا کارخانه):
  • برداشت و حمل: انبه‌های رسیده و باکیفیت بالا (اغلب ارقام خاص صنعتی) از باغات برداشت شده و به سرعت به کارخانه منتقل می‌شوند تا از فساد جلوگیری شود.
  • بازرسی و شستشو: میوه‌ها از نظر کیفیت، رسیده بودن و عدم وجود آسیب دیدگی بررسی و سپس در حوضچه‌های مخصوص یا با اسپری آب، کاملاً شسته می‌شوند.
  1. فرآوری اولیه (آماده‌سازی):
  • پوست‌گیری و جداسازی هسته: انبه‌ها به صورت دستی یا مکانیکی پوست‌گیری و هسته‌هایشان جدا می‌شود تا فقط پالپ خالص باقی بماند.
  • پالپ‌سازی (Pulper): پالپ انبه از صافی‌ها عبور داده می‌شود تا بافت نرم و یکدستی ایجاد شده و فیبرهای درشت حذف گردند. این مرحله اغلب شامل غیرفعال‌سازی آنزیمی (مانند آنزیم پکتیناز) با حرارت‌دهی سریع (Pasteurization) برای جلوگیری از تغییر رنگ و کیفیت محصول نهایی است.
  1. تبخیر و تغلیظ (قلب فرآیند):
  • تغلیظ تحت خلاء: این مرحله حیاتی‌ترین بخش است. آب میوه در دستگاه‌های تبخیرکننده (اواپراتورها)، معمولاً تحت فشار پایین (خلاء) و دمای پایین تبخیر می‌شود. این روش باعث می‌شود که آب در دمای پایین‌تری به جوش آید و خواص حسی، طعم، عطر و ویتامین‌های میوه حفظ شود.
  • بریکس‌سنجی: فرآیند تبخیر تا رسیدن به غلظت مورد نظر (معمولاً ۶۰ تا ۶۵ درجه بریکس برای کنسانتره انبه) ادامه می‌یابد.
  1. بسته‌بندی و نگهداری (محصول نهایی):
  • پر کردن اسپتیک (Aseptic Filling): کنسانتره بلافاصله پس از رسیدن به غلظت نهایی، در شرایط کاملاً استریل (بدون هوا و میکروب) و در بسته‌بندی‌های بزرگ (مانند بشکه‌های اسپتیک) پر می‌شود.
  • سردخانه: محصول نهایی برای حفظ کیفیت، معمولاً در دمای پایین (سردخانه) نگهداری و برای صادرات یا مصرف داخلی آماده‌سازی می‌شود.